‘ಮದುವೆ’ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು ಯಾವಾಗ ಗೊತ್ತಾ? ಇದು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವೇನು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಏನಾಗ್ತಿತ್ತು?

ಗಂಡ ಹೆಂಡತಿ ಸಂಬಂಧ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವಾದುದು. ಇದನ್ನು ಬೆಸೆಯುವ ಸಂದರ್ಭವೇ ‘ಮದುವೆ’. ಈ ವಿವಾಹವು ಎಲ್ಲರ ಬದುಕಿನ ಅನನ್ಯ ಬಂಧವಾಗಿದ್ದು, ಅದು ಗಂಡು ಹೆಣ್ಣು ಇಬ್ಬರೂ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಪ್ರೀತಿಯ ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಸೆರೆಯಾಗಿ ಸುಂದರ ಜೀವನ ನಡೆಸಲೆಂದು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಬೆಸೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಇಂದು ಒಂದೊಂದು ವರ್ಗದವರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಮೂಲಕ ತುಂಬಾ ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರಿಂದು ಬಹಳ ಗಮ್ಮತ್ತಿನಿಂದ ನೆರವೇರುವ ಈ ವಿವಾಹ ಮಹೋತ್ಸವವು ಮೊದಲಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ್ದು ಹೇಗೆ ಎಂಬ ಯೋಚನೆ ಏನಾದರೂ ನಿಮಗೆ ಬಂದಿದ್ಯಾ? ಅಲ್ಲದೆ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಯಾವಾಗ ಮತ್ತು ಏಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಯಿತು ಅನ್ನೋದೇನಾದ್ರೂ ಗೊತ್ತುಂಟಾ? ಇದನ್ನು ತಿಳಿಯೋ ಕುತೂಹಲ ಏನಾದ್ರೂ ಇದ್ರೆ ಈ ಸ್ಟೋರಿ ನೋಡಿ.

ನಾವಿಂದು ಸ್ನೇಹಿತರು, ಪರಿಚಯಸ್ಥರು, ಬಂಧುಗಳು ಎನ್ನುತ್ತ ಅನೇಕ ಮದುವೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ತರದ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಕುತೂಹಲದಿಂದಲೇ ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಎರಡು ಜೀವಗಳು ಜೀವನ ಪರ್ಯಂತ ಬದುಕಲು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಮುದ್ರೆ ಬೀಳುವ ಈ ಮುದವೆಯೆಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ಅದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುತ್ತೇವೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಹೇಗೆ ಶುರುವಾಯ್ತು ಅನ್ನೋ ಕುತೂಹಲ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಬಂದಿರಬಹುದು. ಇದೀಗ ಆ ಕುತೂಹಲವನ್ನು ತಣಿಸುವ ಸಮಯ ಬಂದಿದ್ದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿವಾಹ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಹೇಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.

ಅಂದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯಂತಹ ಯಾವುದೇ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಇರಲಿಲ್ಲ. ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಇಬ್ಬರೂ ಸ್ವತಂತ್ರರಾಗಿದ್ದರು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪುರುಷನು ಯಾವುದೇ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ಕರೆದೊಯ್ಯಬಹುದಾಗಿತ್ತು. ಯಾರು ಯಾರನ್ನು ಬೇಕಾದರೂ ಕೂಡಬಹುದಿತ್ತು. ಆದರೆ ನಂತರ ವಿವಾಹ ಎಂಬ ಬಂದ ಹೇಗಾಯಿತೆಂದು ತಿಳಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೊಂದು ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಕಥೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಗಮನಿಸೋಣ.

ಒಮ್ಮೆ, ಉದ್ದಾಲಕ ಋಷಿಯ ಮಗ ಶ್ವೇತಕೇತು ಋಷಿ ತನ್ನ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿದ್ದನು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಆತನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡನು ಹೋದನು. ಇದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡಿ, ಶ್ವೇತ ಋಷಿ ತುಂಬಾ ಕೋಪಗೊಂಡನು. ಆವಾಗ ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಉದ್ಧಾಲಕ ಋಷಿಗಳು ಈ ನಿಯಮವು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ, ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಮಗನಿಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ವಿವರಿಸಿದರು.

ಆದರೆ, ಶ್ವೇತ ಋಷಿ ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಮೃಗೀಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅಂದರೆ ನಾವು ಪ್ರಾಣಿಗಳಂತೆ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಇದರ ನಂತರ ತುಂಬಾ ಯೋಚಿಸಿದ ಅವರು ಮದುವೆಯ ನಿಯಮವನ್ನು, ಹೊಸ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ತಾಳಿ ಕಟ್ಟಿದ ಗಂಡನೊಂದಿಗೇ ಹೆಂಡತಿ ಸಂಸಾರ ನಡೆಸಬೇಕು. ಅವನೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಆಕೆ ಕೂಡಬೇಕು ಎಂದು ಆದೇಶಿದರು. ಜೊತೆಗೆ ತಾಳಿ ಕಟ್ಟಿದ ನಂತರ ಮಹಿಳೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಪುರುಷನ ಬಳಿಗೆ ಹೋದರೆ, ಅವಳು ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಮಾಡಿದ ಪಾಪವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.

ಇದಲ್ಲದೆ, ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ತೊರೆದು ಬೇರೊಬ್ಬ ಮಹಿಳೆಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಪುರುಷನು ಸಹ ಈ ಪಾಪದ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ತಾಳಿ ಕಟ್ಟಿದ ನಂತರ, ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು, ಸಂಸಾರವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. ಪತಿ ಇರುವಾಗ ಯಾವುದೇ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಆಜ್ಞೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಪುರುಷನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಮಿತಿಯನ್ನು ಸಹ ಅವನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದರು.

ಇವೆಲ್ಲ ಆದ ಬಳಿಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಹೆಂಡತಿ, ಮಡದಿ, ಪತ್ನಿ ಎಂಬಂತೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ನಾಮದೇಯಗಳೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ತಾಳಿ ಕಟ್ಟಿದ ಗಂಡಂದಿರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇರಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಬಳಿಕ ಗಂಡನ ಮರಣದ ನಂತರ ಹೆಂಡತಿಯರನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸುಡುವ ಪದ್ಧತಿಯೂ ಆಗ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಸತಿ ಪ್ರಥ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.

ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಯ ಜಾತಿಯ ಜನರು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಮದುವೆಗಳು ಇದ್ದವು. ಮೊದಲನೆಯವರು ಜಗಳವಾಡುವ ಅಥವಾ ಆಮಿಷವೊಡ್ಡುವ ಮೂಲಕ ಹುಡುಗಿಯನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಎರಡನೇ ಯಜ್ಞದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹುಡುಗಿಯನ್ನು ದಕ್ಷಿಣಾ ರೂಪದಲ್ಲಿ ದಾನವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಇದರ ನಂತರ, ಮದುವೆಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ತಂದೆಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅಂದರೆ, ತಂದೆ ಅರ್ಹ ವರರನ್ನು ಕರೆದು ಅವರಿಂದ ಒಬ್ಬ ಉತ್ತಮ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಮಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದನ್ನ ಸ್ವಯಂವರ ಎಂದು ಕರೆಯಲು ಶುರುಮಾಡಿದರು. ಈ ಮೊದಲು ಎಂಟು ವಿಧದ ಮದುವೆಗಳಿದ್ದವು. ದೇವ, ಬ್ರಹ್ಮ, ಅರ್ಷ, ಪ್ರಜಾಪತ್ಯ, ಅಸುರ, ಗಂಧರ್ವ, ರಾಕ್ಷಸ ಮತ್ತು ಪೈಸಾಚ ಎಂದು. ಆದರೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿವಾಹವು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದೆ.