ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಲು ಹಲವು ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ಹಣವನ್ನು ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ. ಯುಪಿಐ, ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಮೊಬೈಲ್ ವಾಲೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ತೊಂದರೆಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸುಲಭ ಸ್ವೀಕಾರದ ಜೊತೆಗೆ, ಕೆಲವೊಂದು ಅಪಾಯಗಳು ಕೂಡ ಇದ್ದು, ಗ್ರಾಹಕರು ಕೆಲವು ಮುಂಜಾಗ್ರತಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡುವಾಗ, ಮೊತ್ತವನ್ನು ತಪ್ಪು ಖಾತೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಂಚನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು ಇಲ್ಲವೇ, ಹಣ ರವಾನಿಸುವ ತರತುರಿಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ರವನೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ತೋಚದೇ ಪರದಾಡುವ ಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಾಹಕ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಿದ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಯೇ ತಪ್ಪಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ IFSC ಕೋಡ್ ತಪ್ಪಾಗಿದ್ದರೆ, ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಿರುವ ಹಣ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅವರ ಖಾತೆಗೆ ಬರಲಿದೆ. ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ಬಾರದೆ ಇದ್ದರೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಗ್ರಾಹಕ ನಡೆಸಿರುವ ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿ, ಯಾರ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಬೇಕು .
ಒಂದು ವೇಳೆ ಗ್ರಾಹಕನ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನ ಬೇರೆ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ವಾಪಸ್ ಬರುವುದು ಸ್ವಲ್ಪ ಸುಲಭವಾಗಲಿದೆ.
ಆರ್‌ಬಿಐನ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಹಕನ ಹಣವನ್ನು 48 ಗಂಟೆಗಳ ಒಳಗೆ ಮರುಪಾವತಿ ಮಾಡುವುದು ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಹಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಹಾಯ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ, ಗ್ರಾಹಕರು bankingombudsman.rbi.org.in ನಲ್ಲಿ ದೂರು ನೀಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕ್ ತಪ್ಪಾಗಿ, ವಹಿವಾಟುಗಳಾದರೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ದೂರು ಪತ್ರವನ್ನು ನೀಡಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಗ್ರಾಹಕನ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆ, ಖಾತೆದಾರರ ಹೆಸರು, ವಹಿವಾಟಿನ ಉಲ್ಲೇಖ ಸಂಖ್ಯೆ, ವಹಿವಾಟಿನ ದಿನಾಂಕ, ಮೊತ್ತ ಮತ್ತು IFSC ಕೋಡ್ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ವಹಿವಾಟು ನಡೆಸಿದ ಖಾತೆ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಮೂದಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಾಹಕನ ಹಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಕಾನೂನು ಮಾರ್ಗವೂ ಇದ್ದು, ಯಾರ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಾಗಿ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗಿದೆಯೋ ಅವರು ಅದನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರೆ ಅವರ ವಿರುದ್ಧವೂ ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಿಸಬಹುದು. ಆದರೂ ಹಣವನ್ನು ಮರುಪಾವತಿ ಮಾಡದೆ ಇದ್ದರೆ,ಈ ಹಕ್ಕನ್ನು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಫಲಾನುಭವಿಯ ಖಾತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸರಿಯಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದು ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುವವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುವವರು ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದರೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಗ್ರಾಹಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ಬೇರೊಬ್ಬರ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕನಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಂದೇಶವೊಂದು ಬರಲಿದ್ದು, ಆ ಸಂದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಒಂದು ವೇಳೆ ತಪ್ಪು ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆದಿದ್ದರೆ ಗ್ರಾಹಕ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಕುರಿತು ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿರುವ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೂಡ ತಪ್ಪು ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೂಡಲೇ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನು ಇಡಬೇಕು. ಏಕೆಂದರೆ, ತಪ್ಪಾಗಿರುವ ಖಾತೆಯಿಂದ ಸರಿಯಾಗಿರುವ ಖಾತೆಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಡುವುದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ.
