ಹರಿದು ಹೋದ ಅಥವಾ ಗಮ್ ಟೇಪ್ ಅಂಟಿಸಿದ ನೋಟು ನಿಮ್ಮ ಕೈ ಸೇರಿ ಅದನ್ನು ಸಾಗ್ ಹಾಕಲು ವ್ಯಥೆ ಪಡುತ್ತೀದ್ದೀರಾ? ಹಾಗಿದ್ರೆ ನಿಮ್ಮ ಟೆನ್ಷನ್ ಗೆ ಹೇಳಿ ಗುಡ್ ಬೈ, ಆರ್ ಬಿಐ ಜಾರಿ ಮಾಡಿದೆ ನೋಟುಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯ ನಿಯಮ
ನಾವು ಎಷ್ಟೇ ಹುಷಾರಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಂದಲಾದರೂ ಹರಿದ ಅಥವಾ ಗಮ್ ಟೇಪ್ ಅಂಟಿಸಿದ ನೋಟು ನಮ್ಮ ಕೈ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವಿಪರ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಈ ನೋಟು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಹುತೇಕ ಕಡೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಅಂಗಡಿಯವರಾಗಲಿ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಯಾರೇ ಆಗಲಿ ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಆದರೆ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಚಿಂತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಈ ನೋಟಿನ ಬದಲಿಗೆ ನೀವು ಬೇರೆ ನೋಟನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು. ಈ ಟೇಪ್ ಸ್ಟಿಕ್ಕಿಂಗ್ ನೋಟ್ ಅನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ಆರ್ಬಿಐ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ನೀವು ಪೂರ್ಣ ಹಣವನ್ನು ಹೇಗೆ ಮರಳಿ ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
2017 ರ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ವಿನಿಮಯದ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟು ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ನೀವು ಎಟಿಎಂನಿಂದ ಹರಿದ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರೆ, ನೀವು ಅವುಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಯಾವುದೇ ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು (ಪಿಎಸ್ಬಿ) ನೋಟುಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ. ಅಂತಹ ನೋಟುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ನಿರಾಕರಿಸುವಂತಿಲ್ಲ.
ನೋಟು ಬದಲಾಯಿಸುವ ವಿಧಾನ:
ನಿಮ್ಮ ನೋಟು ತುಂಡು ತುಂಡಾದರೂ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಹರಿದ ನೋಟಿನ ಯಾವುದೇ ಭಾಗ ಕಾಣೆಯಾದರೂ ಅದನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ, ಫಾರ್ಮ್ ಅನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ, ನೀವು ಸರ್ಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಖಾಸಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಆರ್ ಬಿಐ ನ ಇಶ್ಯೂ ಆಫೀಸ್ಗೆ ಹೋಗುವ ಮೂಲಕ ಕರೆನ್ಸಿ ಚೆಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು.
ನೀವು ಪೂರ್ಣ ಹಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯುತ್ತೀರೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದು ನಿಮ್ಮ ನೋಟಿನ ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ನೋಟಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಮ್ಯುಟಿಲೇಟೆಡ್ ನೋಟುಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಪೂರ್ಣ ಹಣ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನೋಟು ಹೆಚ್ಚು ಹರಿದರೆ ನೀವು ಸ್ವಲ್ಪ ಶೇಕಡಾವಾರು ಹಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯುತ್ತೀರಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 50 ರೂ.ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮೌಲ್ಯದ ನೋಟಿನ ದೊಡ್ಡ ತುಂಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ನೋಟಿನ ಶೇಕಡಾ 50 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, ಈ ನೋಟಿನ ವಿನಿಮಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 50 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ನೋಟಿನ ದೊಡ್ಡ ತುಂಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ನೋಟಿಗಿಂತ 80 ಪ್ರತಿಶತ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದ್ದರೆ, ಈ ನೋಟಿನ ವಿನಿಮಯದ ನಂತರ ನೀವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೀರಿ.
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, 50 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ನೋಟಿನ ದೊಡ್ಡ ತುಂಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ನೋಟಿನ 40 ರಿಂದ 80 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಇದ್ದರೆ, ನೀವು ಆ ನೋಟಿನ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೀರಿ. 50 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ಒಂದೇ ನೋಟಿನ ಎರಡು ತುಣುಕುಗಳಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಈ ಎರಡು ತುಣುಕುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯ ನೋಟಿನ ಶೇಕಡಾ 40 ರಷ್ಟಿದ್ದರೆ, ನೀವು ನೋಟಿನ ಪೂರ್ಣ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೀರಿ. ರೂ. 1, ರೂ. 2, ರೂ. 5, ರೂ. 10 ಮತ್ತು ರೂ. 20 ನೋಟುಗಳ ವಿನಿಮಯದಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಬೆಲೆ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅಂದರೆ, ಈಗ ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ನಷ್ಟವಿಲ್ಲದೆ ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು.
ಹೇಗೆ ದೂರು ನೀಡಬೇಕು?
ಡ್ಯಾಮೇಜ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಮಗೆ ನಿರಾಕರಿಸಿದರೆ, ನಂತರ ನೀವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್// ನಗದು ಸಂಬಂಧಿತ ವರ್ಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ https://crcf.sbi.co.in/ccf/ ನಲ್ಲಿ ದೂರು ನೀಡಬಹುದು. ಈ ಲಿಂಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಎಟಿಎಂಗಾಗಿಯೇ ಇದೆ.
ಅನೇಕ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಎಟಿಎಂಗಳಿಂದ ಡ್ಯಾಮೇಜ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರಾಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೆ, ಇದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಗ್ರಾಹಕರ ದೂರಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ 10 ಸಾವಿರದವರೆಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು.