ಯೂನಿಫೈಡ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (UPI) ಹೆಚ್ಚಿನ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಮೊಬೈಲ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗೆ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಹಲವಾರು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದೀಗ ಆರ್‌ಬಿಐ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಸಹಕಾರಿ ಆಗುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊಸ ಫೀಚರ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದೂ, ಇದರಿಂದ ಯುಪಿಐ ಮೂಲಕ ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವವರಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿದೆ.
ಆರ್‌ಬಿಐ ಯುಪಿಐ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್‌ಡಿಇ ಎಂಬ ಹೊಸ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. ಅಂದರೆ ಸಿಂಗಲ್ ಬ್ಲಾಕ್, ಮಲ್ಟಿಪಲ್ ಡೆಬಿಟ್ ಎಂಬ ವಿಶೇಷ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಲಿದೆ. ಈ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯದಿಂದ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ವಹಿವಾಟುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ದೊರೆಯಲಿದೆ. ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಖರೀದಿ ಮಾಡುವಾಗ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹರಿಸುವಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ 50% ರಷ್ಟು ನಗದು ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಕೂಡ ಪಾವತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗವರ್ನರ್ ಅವರು ಡಿಸೆಂಬರ್ 7, 2022 ರ ತಮ್ಮ ‘ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಕ ನೀತಿಗಳ ಹೇಳಿಕೆ’ಯಲ್ಲಿ ‘ಸಿಂಗಲ್-ಬ್ಲಾಕ್-ಮತ್ತು-ಮಲ್ಟಿಪಲ್-ಡೆಬಿಟ್ಸ್ (SBMD)’ ನಂತಹ ವಿಶೇಷ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಯುಪಿಐ ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಏಕೀಕೃತ ಪಾವತಿಗಳ ಇಂಟರ್ಫೇಸ್ (UPI) ಮೊಬೈಲ್ ಆಧಾರಿತ, 365x24x7 ‘ವೇಗದ ಪಾವತಿ’ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಬಳಕೆದಾರರು ಸ್ವತಃ ಹೊಂದಿಸಿರುವ ವರ್ಚುವಲ್ ಪಾವತಿ ವಿಳಾಸದ (VPA) ಮೂಲಕ ತಕ್ಷಣವೇ ಯುಪಿಐ ಮುಖಾಂತರ ಹಣವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು.
ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್‌ಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಯುಪಿಐ ಗ್ರಾಹಕರು ತಮ್ಮ ಹಣವನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದ ನಂತರ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಒಂದು ಪಾವತಿಯ ಬದಲಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠ ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಮೊತ್ತದವರೆಗೂ ಬಹು ಡೆಬಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ, ಒಮ್ಮೆ ಹೊಸ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ, ವ್ಯಾಪಾರಿಯು ಅನುಮತಿಸಲಾದ ಮಿತಿಗೆ ಗರಿಷ್ಠವಾಗಿ ಬಹು ಡೆಬಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಆನ್‌ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೊತ್ತದ ಹಣವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದರೆ, ಆನ್‌ಲೈನ್ ಶಾಪಿಂಗ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಗ್ರಾಹಕರು ಮಾಡಿದ ಪ್ರತಿ ಖರೀದಿಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದ ಮೊತ್ತದಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಯುಪಿಐ ಬಳಕೆದಾರರು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ಯುಪಿಐ ಐಡಿ ಎಂಬ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗೆ ವೇಗವಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಸ್ವಯಂ ಪಾವತಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ ಆದರೆ ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್‌ನಂತಹ ಕೆಲವೊಂದು ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಈ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್ ಡಿ ಎಂಬುದು ಭರವಸೆಯ ಖಾತೆಯಾಗಿದ್ದು ಕೆಲವೊಂದು ಪಾವತಿಗಳಿಗಾಗಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕಾಯ್ದಿರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಮೊತ್ತ ವರ್ಗಾವಣೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರಿಗೆ ಯುಪಿಐ ಸುಲಭಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದೊಂದು ಡೆಬಿಟ್ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದು ಯುಪಿಐಗಾಗಿ ಬಳಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.
ಇ-ಕಾಮರ್ಸ್ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಕ್ಯಾಶ್- ಆನ್-ಡೆಲಿವರಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಬಳಕೆದಾರರು ವಸ್ತುವನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವವರೆಗೆ ವಿತರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶ್ವಾಸ ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮುಂಗಡವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯುಪಿಐನಲ್ಲಿ ಬಳಕೆದಾರರು ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್‌ಡಿ ಮೂಲಕ, ತಮ್ಮ ಖರೀದಿಗಳ ಪಾವತಿಗಳಿಗಾಗಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮೊತ್ತವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಬಹುದು. ವಿತರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪಾವತಿಸುವ ನಗದು ರಹಿತ ವಿಧಾನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೇವಲ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೂ ಸಹಕಾರಿ ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್‌ಡಿ. ಹೌದು, ಗ್ರಾಹಕರು ಯಾವಾಗಲೂ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರದಂತೆ, ವ್ಯಾಪಾರಿಯು ಪಾವತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. SBMD ಸ್ವಯಂ-ಡೆಬಿಟ್ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ, ಪಾವತಿ ಆಗಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚುವರಿ OTP ರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗೂ ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್‌ಡಿ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ, ಸ್ವಯಂ-ಡೆಬಿಟ್ ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯುಪಿಐ ಬಳಕೆದಾರರ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ OTP ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಈ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಎಸ್‌ಬಿಎಮ್‌ಡಿ ನಗದು ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಅಂತೆಯೇ ಯುಪಿಐ ನಂತೆ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ತೊಡಕಿಲ್ಲದೆ ಮತ್ತು ತಡೆರಹಿತವಾಗಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
