ನವದೆಹಲಿ:ಬೇಸಿಗೆಯ ಬಿಸಿಲಿನ ಶಾಖದ ಬಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಬೀರದಂತೆಯಾಗಲು ಶಾಲೆಗಳು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಗಳ ಕುರಿತು ಕೇಂದ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವಾಲಯವು ಹಲವಾರು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದೆ.
ಸಚಿವಾಲಯವು ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗಳು ತಮ್ಮ ದಿನನಿತ್ಯದ ದಿನಚರಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರ್ಯದಲ್ಲೂ ಯಾವ ರೀತಿಲಿ ತೊಡಗಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಅಧಿಸೂಚನೆಯು ವಿರಾಮಗಳು, ನಿರ್ಜಲೀಕರಣ, ತರಗತಿ ಮತ್ತು ವಾಶ್‌ರೂಮ್ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕುರಿತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇಂತಿವೆ.
–ಶಾಲಾ ಸಮಯ ಮತ್ತು ದಿನಚರಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಪಾಡು:
ಶಾಲೆಯ ಸಮಯವು ಬೇಗನೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಮೊದಲು ಮುಗಿಯಬಹುದು. ಸಮಯ ಬೆಳಗ್ಗೆ 7.00 ಗಂಟೆಯಿಂದ ಆರಂಭಿಸಬಹುದು.
*ದಿನಕ್ಕೆ ಶಾಲಾ ಗಂಟೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.
*ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಒಡ್ಡುವ ಕ್ರೀಡೆ/ಇತರ ಹೊರಾಂಗಣ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮುಂಜಾನೆ ಆಯೋಜಿಸಬೇಕು.
*ತರಗತಿಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದೊಂದಿಗೆ ಕೊಠಡಿಗಳಲ್ಲಿ ತರಗತಿ ನಡೆಸಬೇಕು.
*ಶಾಲೆ ಮುಗಿದ ನಂತರ ಪ್ರಸರಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
- ಸಾರಿಗೆ:
*ಶಾಲಾ ಬಸ್/ವ್ಯಾನ್ ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನದಟ್ಟಣೆ ಇರಬಾರದು. ಇದು ಆಸನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಬಾರದು.
*ಬಸ್/ವ್ಯಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕುಡಿಯುವ ನೀರು ಮತ್ತು ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕಿಟ್ ಲಭ್ಯವಿರಬೇಕು.
*ಕಾಲ್ನಡಿಗೆ/ಬೈಸಿಕಲ್ ನಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗೆ ಬರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಲೆ ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಬರುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಬೇಕು.
*ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಮಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಪಾಲಕರು ಸಂವೇದನಾಶೀಲರಾಗಬೇಕು.
*ಶಾಲಾ ಬಸ್/ವ್ಯಾನ್ ಅನ್ನು ನೆರಳಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು.
- ಜಲಸಂಚಯನ:
*ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳು, ಕ್ಯಾಪ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಛತ್ರಿಗಳನ್ನು ಒಯ್ಯಲು ಮತ್ತು ತೆರೆದಿರುವಾಗ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಬೇಕು.
*ಶಾಲೆಯು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ಮೇಲಾಗಿ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ತಾಪಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ.
*ತಣ್ಣೀರು ಒದಗಿಸಲು ವಾಟರ್ ಕೂಲರ್/ಮಣ್ಣಿನ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು (ಹೂಜಿ) ಬಳಸಬಹುದು.
*ಪ್ರತಿ ಅವಧಿಯಲ್ಲೂ ಶಿಕ್ಷಕರು ತಮ್ಮ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳಿಂದ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿಯಲು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ನೆನಪಿಸಬೇಕು.
*ಮನೆಗೆ ಹಿಂತಿರುಗುವಾಗ, ಶಾಲೆಯಿಂದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಬಾಟಲಿಗಳಲ್ಲಿ ನೀರನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
*ಶಾಖದ ಅಲೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಸರಿಯಾದ ಜಲಸಂಚಯನದ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತ ಮಧ್ಯಂತರದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ಕುಡಿಯಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಬೇಕು.
*ಹೆಚ್ಚಿದ ಜಲಸಂಚಯನದಿಂದ, ವಾಶ್‌ರೂಮ್‌ಗಳ ಬಳಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಶಾಲೆಗಳು ಶೌಚಾಲಯಗಳನ್ನು ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿಡುವ ಮೂಲಕ ಅದಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧರಾಗಿರಬೇಕು
- ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಊಟ:
*ಶಾಖವು ಆಹಾರವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ .ಆದ್ದರಿಂದ PM POSHAN ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಸಿ-ಬೇಯಿಸಿದ ಊಟವನ್ನು ಬಿಸಿ ಮತ್ತು ತಾಜಾವಾಗಿ ನೀಡಬೇಕು. ಉಸ್ತುವಾರಿ ಶಿಕ್ಷಕರು ಬಡಿಸುವ ಮೊದಲು ಆಹಾರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬಹುದು.
*ಟಿಫಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಹಳಸಿದ ಆಹಾರವನ್ನು ಒಯ್ಯದಂತೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಬಹುದು.
*ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಕ್ಯಾಂಟೀನ್‌ಗಳು ತಾಜಾ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀಡುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
*ಊಟ/ಟಿಫಿನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಘು ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸುವಂತೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಬಹುದು.
- ಆರಾಮದಾಯಕ ತರಗತಿ:
*ಎಲ್ಲಾ ಫ್ಯಾನ್‌ಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ತರಗತಿ ಕೊಠಡಿಗಳು ಸರಿಯಾಗಿ ಗಾಳಿ ಇರುವುದನ್ನು ಶಾಲೆ ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
*ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಪರ್ಯಾಯ ವಿದ್ಯುತ್ ಬ್ಯಾಕ್‌ಅಪ್‌ನ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಬಹುದು.
*ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ತರಗತಿಯೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.
*’ಖುಸ್’ ಪರದೆಗಳು, ಬಿದಿರು/ಸೆಣಬಿನ ಚಿಕ್‌ಗಳು ಮುಂತಾದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ತಂಪಾಗಿರಿಸಲು ಶಾಲೆಯು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬಹುದು.
- ಸಮವಸ್ತ್ರ:
*ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಸಡಿಲವಾದ ಮತ್ತು ತಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಹತ್ತಿ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲು ಅನುಮತಿಸಬಹುದು.
*ಶಾಲೆಗಳು ನೆಕ್ ಟೈಗಳಂತಹ ಸಮವಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಿಸಬಹುದು.
*ಚರ್ಮದ ಬೂಟುಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್ ಬೂಟುಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸಬಹುದು.
*ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪೂರ್ಣ ತೋಳಿನ ಶರ್ಟ್ ಧರಿಸಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಬಹುದು.
- ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು:
*ORS ದ್ರಾವಣದ ಸ್ಯಾಚೆಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಸೌಮ್ಯವಾದ ಶಾಖ-ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ಸಕ್ಕರೆ ದ್ರಾವಣವು ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರಬೇಕು.
*ಲಘು ಶಾಖ-ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಬೋಧಕ ಮತ್ತು ಬೋಧಕೇತರ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಬೇಕು.
*ಹೀಟ್‌ಸ್ಟ್ರೋಕ್‌ನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಗಳು ಹತ್ತಿರದ ಆಸ್ಪತ್ರೆ/ಕ್ಲಿನಿಕ್/ವೈದ್ಯರು/ದಾದಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ತ್ವರಿತ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
*ಅಗತ್ಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಿಟ್‌ಗಳು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರಬೇಕು.
- ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಮತ್ತು ಮಾಡಬಾರದು ಕೆಲಸ:
ಮಾಡಬೇಕಾದುದು:
*ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ಕುಡಿಯಿರಿ – ಬಾಯಾರಿಕೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ
*ಒಆರ್‌ಎಸ್ (ಓರಲ್ ರೀಹೈಡ್ರೇಶನ್ ದ್ರಾವಣ), ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಪಾನೀಯಗಳಾದ ಲಸ್ಸಿ, ತೋರಣಿ (ಅಕ್ಕಿ ನೀರು), ನಿಂಬೆ ನೀರು, ಬೆಣ್ಣೆ ಹಾಲು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.
*ಹಗುರವಾದ, ತಿಳಿ ಬಣ್ಣದ, ಸಡಿಲವಾದ, ಹತ್ತಿ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ.
*ಬಟ್ಟೆ, ಟೋಪಿ ಅಥವಾ ಛತ್ರಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ನಿಮ್ಮ ತಲೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ.
*ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮನೆಯೊಳಗೆ ಇರಿ.
*ನಿಮಗೆ ಮೂರ್ಛೆ ಅಥವಾ ಅನಾರೋಗ್ಯ ಅನಿಸಿದರೆ, ತಕ್ಷಣ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ.
ಮಾಡಬಾರದ ಕೆಲಸ :
*ಖಾಲಿ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಿದ ನಂತರ ಹೊರಗೆ ಹೋಗಬೇಡಿ.
*ಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ಹೋಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ.
- ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಹೊರಗಿರುವಾಗ ಶ್ರಮದಾಯಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ.
*ಬರಿಗಾಲಿನಲ್ಲಿ ಹೊರಗೆ ಹೋಗಬೇಡಿ.
*ಜಂಕ್/ಹಳಸಿದ/ಮಸಾಲೆಯುಕ್ತ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸಬೇಡಿ.
9 ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು:
*ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಭಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಪಾರದರ್ಶಕ ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಯನ್ನು ತರಲು ಅನುಮತಿಸಬಹುದು.
*ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದಾದ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
*ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪರೀಕ್ಷಾ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರ ಆಸನಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಳಿದಾಗ ತಕ್ಷಣವೇ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
*ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೊಠಡಿಗಳಿಗೆ ಫ್ಯಾನ್‌ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು.
*ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕಾಯುವ ಸ್ಥಳವು ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ನೆರಳು/ಆವೃತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರಬಹುದು.
*ಯಾವುದೇ ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕೇಂದ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು.
